Het GUM is dicht op woensdagen, de Plantentuin is wel open.
Vorige pagina

Roodfigurige kylix met atletenscène

Symposion, letterlijk ‘samen drinken’: zo noemden de oude Grieken een bijeenkomst waarop behalve gedronken ook veel gediscussieerd werd. Deze schalen speelden daarin een belangrijke rol: je kon eruit drinken, maar de figuren waarmee ze versierd waren, dienden ook als gespreksstof. Via het Latijnse symposium is het woord in het Nederlands beland, waar we het nu gebruiken als synoniem voor ‘wetenschappelijk congres’. Voor wetenschappers zijn symposia belangrijk om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in hun vakgebied en om ideeën uit te wisselen met collega’s.
  • Datering: ca. 450-420 BCE
  • Vindplaats: Vulci, Italië
  • Collectie: Archeologie
Ontdek dit object in detail
Deze schaal toont ons jonge atleten met een strigilis of zweetkrabber

Wie was er aanwezig op een Grieks symposium?

In het Oudgrieks betekent symposion letterlijk ‘samen drinken’. Deze informele bijeenkomsten speelden zich af in het andron of het mannenvertrek van het huis. Vrouwen werden niet toegelaten en doorgaans waren er enkel mannen met burgerrecht aanwezig. Een van de belangrijkste rituelen was de voorbereiding van het eigenlijke drinkgelag. Dit weerspiegelt zich materieel in een uitgebreid wijnservies van mengvaten (krater), grote kruiken (amfora), schenkkannen (oinochoë) en drinkbekers (kylix). Hoewel symposia in een ontspannen sfeer verliepen, waren zij ook belangrijke momenten van discussies over filosofie, religie, politiek, oorlog en sport. Dankzij de geschriften van Plato en Xenophon zijn we goed ingelicht over wat er zoal besproken werd.

Hoe worden Griekse figurale vazen vervaardigd?

De versiering ervan is eigenlijk geen schilderkunst, maar een samenspel van tekenkunst en baktechnieken in verschillende stadia. Door zuurstofrijk te bakken kreeg de vaas dankzij het ijzer in de klei een rode kleur. Bepaalde zones werden met een laag kleislib bedekt die bij zuurstofarm bakken versinterden en een zwarte kleur kregen. Bij de zwarte figuren werden via een droge naald de details ingekrast. Wanneer het om rode figuren ging, werden de details aangebracht met een penseel gedrenkt in kleislib. Door de versintering tijdens het bakproces verkreeg je dan zwart getekende lijnen.

Wat staat er afgebeeld op Griekse figurale vazen?

Dit soort vaatwerk is versierd met figuren uit zowel de Griekse mythologie als uit het dagelijks leven. Deze schaal toont ons jonge atleten met een strigilis of zweetkrabber.

Wanneer kwamen deze Griekse figurale vazen in Gent terecht?

De meerderheid van intacte Griekse figurale vazen is in Etruskische graven gevonden. Grieks aardewerk was zeer populair bij de Etrusken. De Etruskische elite had niet enkel de praktijk van het symposium overgenomen, maar gebruikte dit aardewerk ook als grafgift. Vanaf het einde van de 18e eeuw zijn tal van deze graven geopend en werden de vazen verkocht op de antiekmarkt. Op die wijze zijn Europese en Amerikaanse musea vol komen te staan met Grieks vaatwerk. Zeer waarschijnlijk zijn de Gentse exemplaren afkomstig uit graven van de Etruskische stad Vulci. Zo goed als zeker kwamen ze door toedoen van Joseph Roulez rond 1840 op de Gentse Universiteit terecht. Roulez was professor van Grieks-Romeinse Geschiedenis en Oudheidkunde en een gerenommeerd specialist van Griekse vazen.

Gerelateerde objecten

Met steun van

Vlaanderen Verbeelding Werkt Logo De Nationale Loterij Logo De Standaard Logo