Het GUM is dicht op woensdagen, de Plantentuin is wel open.
Vorige pagina

Draadfiguren studie oppervlaktespanning

Wanneer je deze figuren in zeepsop dompelt, vormen zich zeepvliezen tussen de draden. Fysicahoogleraar Joseph Plateau gebruikte ze voor zijn onderzoek naar oppervlaktespanning. Maar zeepbellen zijn geen lang leven beschoren. Dat maakt wetenschappelijk observeren moeilijk. Daarom riep Plateau de hulp in van fotograaf Adolphe Neyt. Fotografie was op dit moment een relatief nieuwe techniek, en Neyt was dé expert. Dankzij Neyt slaagde Joseph Plateau erin om de fragiele zeepbellen vast te leggen in driedimensionale stereofoto’s. Zo kon hij ze ongehinderd observeren én zijn observaties delen met collega-wetenschappers. De moraal van het verhaal? Wanneer wetenschappers losbreken uit hun discipline en de koppen bij elkaar steken, levert dat nieuw inzicht op.
  • Vervaardiger: Bernaert (vermoedelijk), Joseph Plateau (onderzoeker)
  • Datering: 1844
  • Plaats: Gent, België
  • Collectie: Geschiedenis van de Wetenschappen
Ontdek dit object in detail
Dankzij fotograaf Neyt slaagde Joseph Plateau erin om de fragiele zeepbellen vast te leggen in driedimensionale stereofoto’s.

Wie is Joseph Plateau?

Joseph Plateau (1801-1883) was een hoogleraar natuurkunde aan de Universiteit Gent. Hij ontdekte het fenomeen van lichtnawerking op het netvlies. Op basis hiervan vond hij de fenakistiscoop uit, een toestel dat een illusie van bewegende beelden opriep. Plateau onderzocht ook andere optische verschijnselen, zoals de waarneming van kleur. In zijn lessen maakte hij steeds de leerstof bevattelijk aan de hand van demonstraties. In de tweede helft van zijn leven werd hij langzaam blind.

Waarvoor gebruikte Plateau deze draadfiguren?

Wanneer je deze figuren in zeepsop dompelt, vormen zich zeepvliezen tussen de draden. Joseph Plateau gebruikte ze voor zijn onderzoek naar oppervlaktespanning. Aanvankelijk ontwierp hij een speciaal instrument om een situatie te simuleren waarbij een oliedruppel geen invloed ondervindt van de zwaartekracht (Tank van Plateau). Later kwam hij tot het inzicht dat deze dunne zeepvliezen door hun minimaal gewicht even goed werkten voor zijn onderzoek.

Gerelateerde objecten

Met steun van

Vlaanderen Verbeelding Werkt Logo De Nationale Loterij Logo De Standaard Logo