Het museum van de twijfel – in tweede druk met nieuw nawoord van Marjan Doom
Twijfel. Voor sommigen voelt het als een last, voor anderen als een uitnodiging tot dieper denken. Voor onze directeur Marjan Doom is twijfel een onmisbare motor van wetenschap én kunst. In haar boek Het museum van de twijfel – nu in tweede druk, met een nawoord ter gelegenheid van onze vijfde verjaardag – onderzoekt ze hoe een museum ruimte kan scheppen voor schoonheid, kwetsbaarheid en complexiteit, zonder de geloofwaardigheid van wetenschap te verliezen.
Vijf jaar geleden, samen met de opening van het GUM, verscheen dit boek. Het bood een manifest voor het museum: geen sluitend verhaal, maar een open denkoefening die ruimte laat voor verandering en groei. Vandaag krijgt dat verhaal een nieuw hoofdstuk. De publicatie is heruitgebracht, met een gloednieuw nawoord van Marjan, waarin ze terugblikt en tegelijk vooruitkijkt: hoe blijft een museum zich heruitvinden in een wereld waarin waarheid steeds complexer wordt?
Een denkoefening die blijft doorwerken
Toen het GUM zijn deuren opende, bood dat voor Marjan de unieke kans om fundamenteel na te denken: wat is de rol van een wetenschapsmuseum in de 21e eeuw? Het resultaat was geen klassieke blauwdruk, maar een pleidooi voor openheid en dialoog. Kunst en wetenschap ontmoeten elkaar in het museum niet als tegenpolen, maar als partners in het bevragen van de wereld.
Die visie klinkt vandaag actueler dan ooit. Musea zijn immers plekken waar je niet alleen komt om te leren, maar ook om stil te vallen, te twijfelen, en samen nieuwe betekenissen te ontdekken.
Marjan Doom
Directeur GUM & Plantentuin
Door ruimte te laten voor andere vormen van kennis, naast de wetenschappelijke, beoogt het museum geen relativering van wetenschap, maar net een verrijking ervan. Een museum beweegt altijd op twee snelheden: het bewaart tijdloos, en herinterpreteert tegelijk voortdurend. In spanningsveld verschuilt kracht.
”Een nieuw nawoord: twijfel als kompas
Met haar recente epiloog voegt Marjan een nieuwe laag toe aan dit manifest. Ze onderstreept dat twijfel geen zwakte is, maar net een krachtig kompas in een tijd vol vragen en onzekerheden.
"Twijfel is onmisbaar als we ons willen hoeden voor verlokkelijke luchtkastelen in een wereld waarin waarheid steeds complexer wordt. Twijfel is geen rem op het experiment of een excuus voor besluiteloosheid, maar wel een kompas in de interpretatie van resultaten. Die kan veranderlijk zijn en is nooit neutraal, maar afhankelijk van onze positie, ons perspectief, onze context." — Marjan Doom, Het museum van de twijfel
Het museum van de twijfel is een uitnodiging voor iedereen die nieuwsgierig is naar de raakvlakken tussen kunst en wetenschap, en die durft te omarmen dat niet alles sluitend hoeft te zijn.
Met dit boek – nu in tweede druk, met een nawoord – nodigt Marjan ons opnieuw uit om het onbekende te koesteren, te blijven vragen stellen en de schoonheid van de twijfel te vieren.
Nu beschikbaar in onze museumshop of via academiapress.be
